Ο οίκος των Άσερ

Ένα γνωστό διήγημα του Έντγαρ Άλαν Πόε είναι «Η πτώση του Οίκου των Άσερ», που στα αγγλικά είναι The Fall of the House of Usher και δεν έχει καμιά σχέση με τον Οίκο των Άσερ στις Κάτω Χώρες. Οι Ολλανδοί Asscher ζουν και βασιλεύουν, παρά τις αντιξοότητες. Είναι μια από τις μεγαλύτερες και μακροβιότερες δυναστείες αδαμαντοπωλών, έχουν δώσει το όνομά τους στην κοπή Asscher και έχουν κόψει μερικά από τα πιο διάσημα διαμάντια της σύγχρονης ιστορίας.

Η ιστορία της εταιρείας αρχίζει το 1854, όταν ο αδαμαντοτεχνίτης Γιόζεφ Ισαάκ Άσερ ίδρυσε την εταιρεία I.J. Asscher, στην οποία έδωσε το όνομα του γιου του, του Ισαάκ Γιόζεφ. Τα τελευταία 155 χρόνια η εταιρεία περνάει από πατέρα σε γιο (ή γιους) και η έδρα της εξακολουθεί να βρίσκεται στο ίδιο σημείο του Άμστερνταμ.

Η ίδρυση της εταιρείας συνέπεσε με μια δύσκολη εποχή για το εμπόριο διαμαντιών. Τα αδαμαντωρυχεία στέρευαν από διαμάντια, οι αδαμαντοπώλες του Άμστερνταμ έκλειναν ο ένας μετά τον άλλο και οι Άσερ προσεύχονταν να συμβεί κάποιο θαύμα. Το θαύμα που συνέβη ήταν η ανακάλυψη των πρώτων αδαμαντωρυχείων της Νότιας Αφρικής γύρω στο 1870. Ήταν η ανακάλυψη που έκανε τα διαμάντια προσιτά σε περισσότερους από τους εύπορους τουλάχιστον ανθρώπους.

Η εταιρεία γρήγορα έγινε ένα από τα πιο ισχυρά ονόματα του χώρου και το 1902 ο Γιόζεφ Άσερ, εγγονός του ιδρυτή της εταιρείας, σχεδίασε και στη συνέχεια κατοχύρωσε την αρχική κοπή Άσερ (Asscher cut). Το 1903 η εταιρεία De Beers ζήτησε από τον οίκο Άσερ να κόψει το μεγαλύτερο διαμάντι εκείνου του καιρού, το Excelsior των 995,2 καρατίων. Μετά από την επιτυχημένη έκβαση εκείνης της κοπής, λίγο αργότερα ο βασιλιάς Εδουάρδος Ζ΄ της Αγγλίας ζήτησε από τους αδελφούς Άσερ να κόψουν το τριπλάσιο σε βάρος Κάλιναν, το οποίο μόλις είχε ανακαλυφθεί και δοθεί σαν δώρο στο βασιλιά.

Το 1936 άλλαξαν το όνομα της εταιρείας σε Asscher Diamond Company (Asscher Diamant Maatschappij στα ολλανδικά). Όμως τον Μάιο του 1940 τα χιτλερικά στρατεύματα εισέβαλαν στην Ολλανδία. Η συνέχεια είχε μοιραίες συνέπειες για το εμπόριο διαμαντιών του Άμστερνταμ, μια και οι περισσότεροι εργαζόμενοι στο χώρο ήταν εβραϊκής καταγωγής. Οι Ναζί κατέσχεσαν τις περιουσίες τους και συνέλαβαν, μεταξύ των υπόλοιπων Εβραίων, όλα τα μέλη της οικογένειας Άσερ και όλους τους τεχνίτες τους. Από το Ολοκαύτωμα επέζησαν δέκα μέλη της οικογένειας και μόνο 15 από 500 τεχνίτες. Η πατέντα για την κοπή Άσερ είχε λήξει αφού δεν είχε ανανεωθεί. Η βιομηχανία διαμαντιών του Άμστερνταμ είχε διαλυθεί και η Αμβέρσα έπαιρνε τη σκυτάλη.

Έγινε πρόταση στους γιους της οικογένειας, που είχαν επιζήσει, να ανοίξουν νέα εταιρεία στη Νέα Υόρκη, αλλά αυτοί δεν ήθελαν να εγκαταλείψουν το Άμστερνταμ. Αποφάσισαν να ξαναχτίσουν την εταιρεία από την αρχή και σʼ αυτό τους βοήθησαν πολύ οι De Beers. Το 1980 η βασίλισσα Τζουλιάνα της Ολλανδίας, σε αναγνώριση της ιστορίας του, τους απένειμε τον τίτλο του βασιλικού προμηθευτή και έκτοτε το όνομα της εταιρείας είναι Royal Asscher Diamond Company. Σʼ αυτή την τιμή, το 2001 προστέθηκε η σχεδίαση μιας νέας κοπής, της κατοχυρωμένης Βασιλικής Κοπής Άσερ (Royal Asscher Cut), που έγινε με αξιοποίηση της ηλεκτρονικής τεχνολογίας και έδωσε μια πολύ βελτιωμένη κοπή με 74 έδρες εκεί που η αρχική κοπή Άσερ είχε 54 έδρες.

Την εταιρεία διοικούν σήμερα η πέμπτη και έκτη γενιά Άσερ, με θυγατρικές εταιρείες στη Νέα Υόρκη και το Τόκιο. Στη Χρυσή Βίβλο των πελατών της περιλαμβάνει ονόματα όπως της βασίλισσας Ελισάβετ και του αυτοκράτορα Χιροχίτο.